„Porastanie” Relacje z florą w epoce postkomfortocenu

Czy i do jakiego stopnia możemy ustąpić roślinom w przestrzeni miejskiej? Na ile możemy sobie pozwolić, by wrosły w zabudowę? „Porastanie” traktujemy jako przenośnię złożonej relacji człowieka z miejską florą, uznając to za punkt wyjścia do poszukiwania bardziej zrównoważonych relacji w świecie, w którym być może przyjdzie nam zrezygnować z dotychczasowych wygód. W społeczeństwie zorientowanym na ciągłą ekspansję, porastanie roślin staje się opowieścią o przeszkodach do usunięcia na drodze do komfortu. Komfortocen, opisywany przez Daniela A. Barbera jako epoka wygody i jej „klimatyzowana przestrzeń”, może (albo musi) wkrótce się skurczyć, chociażby ze względu na wyzwania związane ze zmianami klimatycznymi.

W typowych interakcjach między ludźmi a roślinami dominują praktyki kontroli, utrzymaniu porządku i wytyczaniu granic stref kontaktu (Haraway 2008). Działania mieszczące się w tym paradygmacie, takie jak przycinanie trawników, wyrywanie chwastów, zwalczanie glonów, są czynnościami „przezroczystymi”, w większym lub mniejszym stopniu samo-zrozumiałymi i oczywistymi w naszym codziennym życiu. Chociaż wiemy coraz więcej o retencji wody, o roli miejskich łąk i bioróżnorodności, to wciąż powstrzymywanie się od koszenia traw w przestrzeni publicznej spotyka się z zarzutami wskazującymi na „zaniedbanie”.

Chcąc przełamać dominujący paradygmat kontroli nad roślinami dyskutujemy nad fizycznym i symbolicznym znaczeniem „porastania”, odnoszącym się do spontanicznej i nieuregulowanej proliferacji gatunków roślin na obszarach miejskich, często występującej w opuszczonych przestrzeniach. Obiektem naszych intelektualnych i artystycznych badań jest „Ambasada Natury” – działania realizowane w ramach projektu Laboratorium badań nad szczęściem. Życie po komfortocenie, realizowanego przez Goethe-Institut, Fundację Bęc Zmiana oraz Zentrum für Kunst und Urbanisitk (ZK/U) w Berlinie.

Link do ZOOM oraz archiwum seminariów EUROREG