Zapytaj siebie, co ci daje komfort?
- Data publikacji
- 19.03.2024
- Autorstwo
- Noizz
06.11.2023 MAGDALENA ZIOMEK, JOANNA ERBEL I IWO ZMYŚLONY WEZMĄ UDZIAŁ W DYSKUSJI PRZYSZŁOŚĆ NIE PRACUJE! FANTAZJE I BUNT PRZEPRACOWANYCH
Żeby przeżyć, będziemy musieli pożegnać się z komfortem rozumianym jako lot samolotem na wakacje, klimatyzacja czy łatwy dostęp do żywności, produkowanej w odległych krajach. Jaki będzie komfort przyszłości?
To pytanie zadają sobie twórcy projektu Laboratorium badań nad szczęściem. Życie po komfortocenie – Fundacja Nowej Kultury „Bęc Zmiana” i Instytut Goethego w Warszawie. To duże przedsięwzięcie artystyczno-badawcze, w którym biorą udział kuratorzy i artyści z Centrum Sztuki i Urbanistyki ZK/U w Berlinie, BWA we Wrocławiu i Białymstoku, ASP w Katowicach, Instytutu Kultury Miejskiej w Gdańsku i Stowarzyszenia Media Dizajn ze Szczecina. Postawili sobie za cel zbadanie, jak młodzi ludzie definiują dziś komfort i jak można go poprawić.
Skąd pojęcie komfortocenu? Użył go w tekście Po komforcie architekt Daniel A. Barber (znajdziecie go w „Autoportrecie” 76, 1-2022). Pisze: „Ostatnie sto lat zdefiniowała produkcja komfortu: uwolnione przez nią emisje wpłyną na naszą planetę na kolejne stulecia. (…) Każdy zawód, każda gałąź kultury stoją przed koniecznością radykalnej przemiany.” Świat potrzebuje nowych rozwiązań dla ludzkości. Potrzebuje ich teraz. W sytuacji kryzysowej, to właśnie uruchomienie kreatywności staje się jedną z kluczowych umiejętności.
Wykorzystanie zasobów wyobraźni jakimi dysponują środowiska kreatywne stworzy potencjał rozwiązywania „poważnych” problemów z różnych dziedzin, a na pewno stanie się inspiracją do zmiany sposobu myślenia, wyjścia z kolein przyzwyczajeń. Wyobraźnia jest zasobem, bez którego miasta ani społeczności nie mogą się rozwijać. Sztuka współczesna staje się więc znakomitym narzędziem w poszukiwaniu mądrzejszej przyszłości – diagnozuje Barber. Stąd udział artystów i kuratorów w Laboratorium Badań nad Szczęściem.
W ramach Laboratorium odbywają się badania terenowe, dyskusje i warsztaty, spotkania ze środowiskami innowatorów. Mają one doprowadzić do pokazania w przyszłym roku serii prototypów konkretnych urządzeń czy rozwiązań, które poprawią nasz komfort w przyszłości. – Zastanawiamy się nad miejską ekologią, gospodarką przyszłości, szukamy nowych źródeł optymizmu i sposobów radzenia sobie z kryzysami oraz sytuacją niedoboru. Głównym zadaniem projektu jest sieciowanie środowisk nauki, sztuki, designu, technologii, ekologii i przedsiębiorczości tak, żeby stworzyć zasób wiedzy i kontaktów, z którego będzie można korzystać w nadchodzących latach. Ważną rolę odgrywają zaproszone do współpracy osoby o dużym doświadczeniu w poszczególnych tematach, których zadaniem jest tzw. koprodukcja wiedzy, czyli wskazywanie na najważniejsze wyzwania niedalekiej przyszłości i podpowiadanie jakie są już dziś stosowane metody i rozwiązania dla problemów identyfikowanych jako źródło największego niepokoju – mówi Bogna Świątkowska z fundacji Bęc Zmiana, kuratorka projektu.
Co uczestnicy debat i warsztatów Laboratorium rozumieją przez „nowy komfort”?
Jan Oleszczuk-Zygmuntowski, przedsiębiorca społeczny, autor książki Kapitalizm Sieci: „Komfort jest wtedy, kiedy możemy wyjść z tych naszych ról, które w kółko odgrywamy, kiedy możemy wreszcie być sobą, przestać konsumować, przestać kupować; kiedy możemy na chwilę odpocząć, spędzić czas z rodziną, z dziećmi, pójść do naszej spółdzielczej farmy miejskiej i pokopać trochę w ziemi.”
Simone de Iacobis, architekt z grupy projektowej Centrala: „Komfort w architekturze można osiągnąć poprzez przełamanie podziału na przestrzeń wewnętrzną i zewnętrzną. Często skupiamy się na komforcie wnętrz, naszych ściśle regulowanych, mechanicznie ogrzewanych i chłodzonych przestrzeni. Nadszedł moment, by negocjować granice architektury, jak dalece możemy ją otworzyć i ponownie zintegrować ze światem przyrody.”
Eliza Georgi, zajmuje się partycypacją i mediacją kulturową w ZK/U Berlin: „Komfort oznacza także uwzględnienie potrzeb nie-ludzi. Na przykład w ZK/U pytamy pszczoły o ich samopoczucie, bo ich dobro wpływa na nasze.”
Joanna Jo Jurga, autorka książki Szałas na hałas. O tworzeniu poczucia bezpieczeństwa za pomocą zmysłów w domu, przestrzeni i Kosmosie: „Musimy się wyciszyć, uspokoić, stworzyć swoje „szałasy na hałas”, miejsca dla nas wystarczająco komfortowe, byśmy wyspani, wypoczęci, dysponujący czasem mogli spojrzeć w przeszłość, by znaleźć odpowiedzi, projekty, systemy i rozwiązania, które pozwolą nam utrzymać nasz dom, naszą planetę w zdrowiu.
Laboratorium trwa do 2024 roku (szczegóły na www.postkomfortocen.info). Najbliższa dyskusja PRZYSZŁOŚĆ NIE PRACUJE! Fantazje i bunt przepracowanych w środę, 8 listopada, o godz. 18:00 w Instytucie Goethego w Warszawie (ul. Chmielna 13A). O tym, jak praca ma się do komfortu i jak dziś definiować dobrą pracę rozmawiać będą: Joanna Erbel, Magdalena Ziomek, Iwo Zmyślony i moderująca dyskusję Bogna Świątkowska.
Projekt Goethe-Institut, Fundacji Bęc Zmiana, Zentrum für Kunst und Urbanisik, realizowany jest przy wsparciu m.st. Warszawy, Fundacji Współpracy Polsko-Niemieckiej, Fundacji im. Heinricha Bölla w Warszawie. Patronat medialny: Noizz.pl, współpraca Jutronauci / Gazeta Wyborcza
Tekst orginalnie ukazał sie na Noizz.pl pod linkiem. 06.11.2023